Yazar: yakese

Rahim ağzı kanserinin nedeni nedir?

Rahim ağzı kanseri 2000’li yılların gelmesiyle beraber önemli bir konuma ulaştı. Çünkü Human Papilloma Virüsü (HPV) adı verilen ve 200’den fazla tipi bulunan virüsün bazı tiplerinin yarattığı kalıcı enfeksiyonun rahim ağzı kanserine neden olduğu öğrenildi. Kalıcı HPV enfeksiyonu rahim ağzı kanser çeşitlerinin %95’ten fazlasının etkenidir.

HPV ile ilgili bu durum hem rahim ağzı kanseri taramasında hem de bu virüse karşı bağışıklığın sağlanması konusunda alışkanlıkların değişmesine yol açtı. Günümüzde HPV aşıları bağışıklığın sağlanması konusunda ciddi etkinlik sunmaktadır.

HPV aşısının uygulanma yaygınlığı nasıldır?

Aşılama yoluyla bir kanserin önlenebilmesi fikri Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) gibi koruyucu sağlık hizmetlerinin yönlendirildiği kurumlar açısından da ciddi anlamda bir motivasyon kaynağı oldu. Bu hususta rahim ağzı kanserinin sıklığı ve yaygınlığını azaltabilmek ya da rahim ağzı kanserini tamamen yok edebilmek için DSÖ 15 yaş altı kız çocuklarında aşılanma oranının yüzde 90 ve üzerinde olmasını hedefledi. Ancak, gelinen noktada mevcut durum belirlenen yüzde 90 hedefinin çok uzağında yaklaşık yüzde 13-15 seviyelerinde kaldı.

HPV aşısının maliyeti yüksek midir?

Düşük aşılanma oranlarının temel sebebi birçok ülkede aşılanmanın ulusal aşılama takviminde yer bulamaması ve buna bağlı olarak ortaya çıkan yüksek aşı maliyetidir. Rahim ağzı kanseri özellikle bağışıklık sisteminin daha düşük olduğu iyi beslenemeyen bir başka ifadeyle düşük sosyoekonomik düzeye sahip grupta daha sık görülmekte ve bu hedeflenen grubun bütçe ayırıp aşıya ulaşabilmesi de ayrı bir sosyolojik problem olarak karşımıza çıkmaktadır.

Tek doz HPV aşısı rahim ağzı kanserine karşı etkin midir?

Aşıya ulaşma güçlüğü ve yüksek aşı maliyeti, tek doz aşılamanın sunduğu bağışıklığın araştırılması fikrini beraberinde getirdi ve Kenya’da yapılan bir çalışma neticesinde tek doz yapılan HPV aşılamasının etkin olabileceğiyle ilgili bulgular ortaya çıktı. Bu bilgiye istinaden DSÖ’ye bağlı olarak çalışan Stratejik Uzmanlar Danışma Grubu tek doz HPV aşısının etkin olduğunu ve aşı şemasının bu duruma göre yeniden düzenlenmesi gerektiğine dair açıklamayı yaptı.

Bugüne kadar önerilen ve yeni önerilen HPV aşı şeması nasıldır?

Bu zamana kadar, rahim ağzı kanserinden korunmak için kullanılan aşı şeması:

• 9-14 yaş grubu için 2 doz (0 ve 6. Aylarda) iken; bu yaş aralığında tek ya da iki doz (0 ve 6. Aylarda) aşılama yapılabileceği önerildi.
• 14-21 yaş aralığında 3 doz (0,2 ve 6. Aylarda) aşı önerilirken; bu yaş aralığında tek ya da iki doz (0 ve 6. Aylarda) aşılama yapılabileceği önerildi.
• 21 yaş üzerinde 3 doz (0,2 ve 6. Aylarda) aşı önerilirken; bu yaş grubunda iki doz (0, 6. Aylarda) aşılama yapılabileceği önerildi.

DSÖ’ye bağlı olarak çalışan Stratejik Uzmanlar Danışma Grubunun yaptığı değerlendirme bir öneri mahiyetinde olup kadın hastalıkları doğum alanında görev yapan derneklerin bu öneriyi nasıl değerlendireceği zamanla ortaya çıkacaktır.

Erkekler HPV aşısı olmalı mı?

Rahim ağzı kanseri ile mücadelede, aşılamanın sadece kız çocuklarına değil erkek çocuklarına da yapılması ve hatta aşılamanın ulusal sağlık programına dahil edilmesi, önemli nokta olarak karşımıza çıkmaktadır. Mevcut konjonktürde bireysel korunmanın ön planda olması nedeniyle en az bir kere HPV aşısı olmayı ihmal etmemenin yararlı olabileceğini unutmamak gerekir.

Kaynaklar:

1. Barnabas RV, Brown ER, Onono M, Bukusi EA, Njoroge B, Winer RL, Donnell D, Galloway D, Cherne S, Heller K, Leingang H, Morrison S, Rechkina E, McClelland RS, Baeten JM, Celum C, Mugo N; KEN SHE Study Team. Single-dose HPV vaccination efficacy among adolescent girls and young women in Kenya (the KEN SHE Study): study protocol for a randomized controlled trial. Trials. 2021 Sep 27;22(1):661. doi: 10.1186/s13063-021-05608-8. PMID: 34579786; PMCID: PMC8475401.
2. https://www.who.int/news/item/11-04-2022-one-dose-human-papillomavirus-(hpv)-vaccine-offers-solid-protection-against-cervical-cancer

Kaynak : Op. Dr. Ali Gemici

Anneannemin uzun yastıkları vardı eskiden, yeni evlenecek kızların ilk çeyizlerinden biriydi. Hatta düğünü tebrik etmeye giden kişiler “ Allah bir yastıkta kocatsın “ diye dua ederlerdi. Tek kişilik yastıklara ise “ Küstüm Yastığı “ denilirdi. Küsenler yastıklarını ayırsın ama asla yataklarını ayırmasın derdi anneannem.
Evliliğin temel kurallarından biridir, birlikte yatmak. Çiftlerin hem duygusal hem de bedensel olarak birbirlerine yakın olabilmelerinin yoludur.

Seanslarımda bir çok çiftin aile öyküsünü alırken, ya kendi anne ve babalarının ya da şu anki evliliklerinde çiftlerin sıkça yatak ayırdıklarını, hatta uzun yıllar çocuklarıyla birlikte yattıklarını öğreniyorum.

Unutmayınız ki çocuklarınız kadın- erkek olmayı, anne- baba olmayı, karı- koca olmayı sizden öğreniyorlar. Sizin evlilik modeliniz, onların ileride kuracakları yuvalarının temelini oluşturacaktır.

Yaşınız kaç olursa olsun eşinizle birlikte yatın ;
• Yatak odanızı günlük yaşam alanınız haline getirmeyin
• Uyku zamanınızı birbirinize denk getirin, “ sen git , ben sonra gelirim “ diyerek eşinizi yatağa tek göndermeyin
• Yatak odanızın mahremiyetini koruyun
• Yatağınızda tablet, notebook,cep telefonu gibi elektronik cihazlar bulundurmayın
• İnternette sörf yapmayın, faceebook, twitter gibi sosyal paylaşım sitelerini yatağınızla paylaşmayın
• Günün problemlerini yatak odanızda konuşmayın
• Horluyor , çok dönüyor gibi bahaneler ile yatağınızı ayırmak yerine , sağlık problemlerinizi çözün
• Çok mecbur kalmadığınız sürece yatağınızı eve gelen misafirlerinize vermeyin
• Yatak odanızda tartışmayın, kavga etmeyin
• Tartışmalardan sonra yastığınızı alıp başka odaya gitmeyin,
• Özellikle kavga ettikten sonra gidip çocuklarınızla yatmayın,
• Çocuklarınızı, cinsel birliktelikten kaçmak için kalkan olarak kullanmayın.
• Sürekli bir şekilde çocuklarınızı aranızda yatırmayın.