Çikolata kisti nedir?
Çikolata kisti aslında endometrioma olarak tabir ettiğimiz yumurtalıkta var olan endometriozis durumudur. Endometriozis, rahim iç zarı olan endometrial dokunun rahim dışarısında bir yerde yuvalanması durumudur.
Adet döneminde rahim içerisinde endometriumda ortaya çıkan kanama gibi rahim dışında var olan bu dokularda da aynı dönemde kanama ortaya çıkar. Yumurtalıklarda yerleşmiş olan dokularda bu kanama olduğu zaman ortaya çıkan kanama bekleyerek ortaya çikolata kistlerini çıkartır. Tek ya da her iki yumurtayı etkileyebilir.
Çikolata kisti neden olur?
Çikolata kistinin neden oluştuğu tam olarak kanıtlanamamış olsa da araştırmalar, adet kanının geriye doğru akarak yumurtalık içerisinde bir yerde kendine tutunacak ortam bulduğunu savunmaktadır. Rahim iç zarını yani endometriumu taklit eden kist duvarı her döngüde kanamaya devam etmektedir.
Çikolata kisti belirtileri nelerdir?
Büyüklüğü 2-20 cm arasında olabilen çikolata kisti her zaman semptomlara neden olmayabilir. Ancak aşağıda sıralanan çikolata kisti belirtilerinden birkaçını yaşıyorsanız bir uzmana görünmenizde fayda vardır:
- Regl döneminde yaşanan yoğun ağrılar ve kramplar,
- Adet dönemi dışında görülen pelvik ağrıları,
- Regl döngüsünde yaşanan düzensizlikler,
- Cinsel ilişki esnasında ağrı hissedilmesi.
Çikolata kisti kimlerde görülür?
Çikolata kisti her 100 kadından 20’sinde görülür. Gebe kalamayan kadınların ise yarısında çikolata kisti mevcuttur. Östrojen kaynaklı bir hastalık olduğundan yalnızca üreme çağındaki kadınlarda görülür.
Çikolata Kisti Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Çikolata kisti küçükse ve semptomlar ortaya çıkmamışsa doktorunuz kistleri izlemeyi seçebilir. Ancak büyüklükleri 4 cm’nin üzerine çıkmışsa yumurtalarınıza zarar vererek kısırlığa neden olabilir. Ayrıca zaman içinde yayılarak yumurtalığın önemli bölümünü kaplayabilir. Ama yinede çikolata kistlerinin tedavisinde kişiye özel yaklaşımları tercih etmekteyiz.
Çikolata kisti adetle atılır mı?
Bazı yumurtalık kistleri adet kanıyla birlikte atılsa da çikolata kistinin regl ile atılması söz konusu değildir. Çünkü çikolata kisti rahim duvarının dışına doğru şekillenen bir yapıdır. Regl ile atılan kan kist boşluğunun içerisine dolar ve tedavi olmadan kendiliğinden geçmesi mümkün değildir.
Çikolata Kisti Hamileliği Engeller mi?
Çikolata kistleri yumurtalıklarda ideal ortamın bozulmasına ve ortaya çıkardığı etki ile yumurtalık kapasitesinin yani yumurtalık rezervinin azalmasına sebebiyet verebilir. Çikolata kisti olan kadınlarda Bu nedenle gebelik ihtimali daha düşük olabilir. Ancak çikolata kistine rağmen doğal yollarla hamile kalan pek çok kadın mevcuttur.
Çikolata Kisti Ameliyatı Nedir?
Çikolata kistinin büyümesi ve semptomlarının rahatsızlık vermesi ya da gebeliği engellemesi durumunda cerrahi operasyon yapılabilir. Ameliyatta amaç çikolata kistinin alınması ve kist kapsülünün yumurtalıklardan tamamen uzaklaştırılarak temizlenmesidir. Çok nazik bir şekilde sağlıklı yumurtalık dokusuna yapışık olan kist kapsülü sağlıklı yumurtalık dokusundan bu dokuya zarar vermeden ayrılmalıdır.
Kapalı çikolata kisti ameliyatı nasıl yapılır?
Kapalı çikolata kisti ameliyatında laparoskopi yönteminden faydalanılır. Hastaya anestezi verildikten sonra 1 cm’yi geçmeyecek 3-4 delik açılır. Özel kamera ile kist olan bölgeye yaklaşılır ve kist temizlenir. Bir sızma söz konusu ise bölge yıkanır. Deliklerin boyutları küçük olduğundan işlem sonrasında iyileşme süreci daha kısa sürer.
Çikolata kisti ilaçla tedavi edilir mi?
Çikolata kistin ilaçla tamamen tedavi edilmesi mümkün değildir. Ancak şikayetlerin azaltılması için hormon tedavisinden faydalanılır. Eğer hasta çocuk düşünmüyorsa ve kistte büyüme yoksa ilaçla kontrol altında tutulabilir. Ayrıca ameliyat olan hastalarda tekrar kist oluşumu gözlenebileceğinden ilaç tedavisine ihtiyaç duyulabilir.
Çikolata kisti ameliyatından sonra gebelik mümkün mü?
Çikolata kisti ameliyatı sonrasında hastanın hamile kalma ihtimali oldukça yüksektir. Ameliyat olan hastalar doktorlarının değerlendirmelerine göre değişmekle birlikte 2 ay içinde hamile kalmayı deneyebilir. Genellikle 3-6 ay içerisinde gebe kalınması beklenir.
Çikolata kistinin erken teşhisi, tedavi sürecini kolaylaştırabilir. Bu nedenle düzenli kontrollerinizi aksatmamaya özen göstermelisiniz.
Kaynak : Op. Dr. Ali Gemici
